دمودکس از انواع انگل‌هایی است که معمولاً بر روی پوست و فولیکول مو زندگی می‌کند و تجمع آن می‌تواند عامل مشکلات پوستی از جمله آکنه روزاسه، جوش، خارش، ریزش مو و … باشد. این انگل معمولاً عامل بیماری محسوب نمی‌شود اما در تشدید علائم تاثیرگذار است. با ما همراه شوید تا با این موجودات خطرناک آشنایی یابید :
انواع دمودکس چیست؟
دمودکس فولیکولاروم (Demodex folliculorum) نوعی مایت با کرم ریز است که یکی از دو نوع انگل دمودکس می‌باشد. نوع دیگری از این انگل، دمودکس برویس (Demodex brevis) نام دارد که به انگل غدد سباسه (غدد چربی) معروف است. دمودکس فولیکولاروم بر خلاف برویس بیشتر بر روی پوست مشاهده می‌شود، و بر روی فولیکول مو بر روی پوست زندگی می‌کند در نتیجه معمولاً در اطراف چشم‌ها و بر روی مژه‌ها شایع هستند و از روغن و هورمون‌های پوست تغذیه می‌کنند. وجود این انگل شایع بر روی پوست ناخوشایند است اما در اغلب موارد مشکلی را ایجاد نمی‌کند. ولی در برخی موارد ممکن است عامل مشکلات پوستی مانند راش‌های پوستی باشد. این موجودات در اندازه میکروسکوپی هستند و با چشم قابل مشاهده نخواهند بود. بروز این انگل در مردان شایع تر از زنان است و معمولاً افراد در سنین 20 الی 30 سال را تحت تاثیر خویش قرار میدهد.
انتقال دمودکس
این کرم ریز معمولاً از طریق تماس پوست با پوست منتقل می‌شود و بعد از انتقال در فولیکول‌های مو شروع به تکثیر و افزایش می‌کند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد ممکن است این انگل باعث ایجاد زخم شود. همچنین این موجود می‌تواند از طریق وسایل شخصی، تماس پوستی و یا محیط‌های آلوده نیز انتقال یابد.
علائم دمودکس
با توجه به اینکه این بیماری مشکلات بسیاری را به همراه دارد، معمولاً با علائم مختلفی همراه است که عبارتند از :
- خارش پوست یا پوسته شدن آن
- قرمزی پوست و چشم
- افزایش حساسیت پوست
- احساس سوزش
- نازک و خشک شدن پوست
- آکنه
- اگزما
- ریزش مژه‌ها
البته برخی از افراد از وجود چنین انگل‌هایی بر روی پوست خود آگاهی ندارند. زیرا در برخی موارد هیچ نشانه ای را به همراه نخواهند داشت.
چه کسی در معرض خطر این انگل است ؟
ممکن است همه افراد آمادگی برای دریافت این بیماری را داشته باشند، این انگل در اغلب موارد مشکلی را ایجاد نمی‌کنند اما برای افرادی با سامانه ایمنی ضعیف، احتمال بروز عوارض بیشتر است. اما افرادی با شرایط زیر شانس بیشتری برای ابتلا به این عارضه دارند :
- سامانه ایمنی ضعیف (سامانه ایمنی می‌تواند ناشی از سرطان، اچ آی وی، مصرف داروی کورتیکواستروئیدها و… تضعیف شود.)
- رزاسیا (نوعی بیماری پوستی که موجب قرمزی و ضایعات خشک روی صورت می‌شود.)
- بلفاریت (التهاب پلک است که می‌تواند باعث پوسته پوسته شدن، آبریزش چشم و قرمزی شود.)
- درماتیت پوستی
- عفونت‌های پوستی
- آلوپسیا (طاسی منطقه ای)
- آکنه، به خصوص انواع التهابی
- آلوپسی آندروژنیک (ریزش مو که دمودکس عامل آن محسوب نمی‌شود اما می‌تواند وضعیت را وخیم تر نماید.)
تشخیص دمودکس فولیکولاروم
از آنجا که این انگل با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، لازم است توسط پزشک معاینه شده تا تشخیص قطعی آن داده شود. برای تشخیص قطعی پزشک یک نمونه از فولیکول‌های مو و بافت پوست را دریافت می‌کند تا در میکروسکوپ وجود این عامل را تشخیص دهد.
منبع : بیچشک