خون در ادرار به چه معنا می باشد ؟

خون در ادرار، خون ادراری یا هماتوری یکی از مشکلاتی است که غالبا ترس زیادی در افراد ایجاد می‌کند. هماتوری دو نوع است؛ یکی هماتوری میکروسکوپی که فقط از طریق میکروسکوپ قابل مشاهده است و فقط با آزمایش ادرار مشخص می‌شود و دیگری هماتوری که با چشم قابل مشاهده است و بیمار به‌وضوح می‌تواند وجود خون در ادرار را مشاهده کند.

تعدادی علائم و شرایط متفاوت وجود دارند که می توانند سبب نگرانی شما شوند. در میان این موارد، وجود خون در ادرار یکی از هشدار دهنده ترین موارد می باشد و ممکن است فورا شما را به این نتیجه برساند که به سرطان مبتلا هستید.

دلایل خون در ادرار:

عفونت مجاری ادراری، علت خون در ادرار

عفونت مجاری ادراری می تواند به وسیله ورود باکتری به میزراه و راه یافتن آن به درون مثانه ایجاد شود. سپس باکتری در آن قسمت می تواند تقسیم شود، که این وضعیت سبب ایجاد شماری از علائم می گردد.

در عفونت مجاری ادراری، در کنار وجود خون در ادرار ممکن است متوجه شوید که ادرار شما دارای بویی شدید است، نیازی مبرم به ادرار کردن دارید و هنگامی که سعی در ادرار کردن دارید احساس سوزش می کنید. همچنین ممکن است این سوزش را در حین نزدیکی جنسی نیز احساس کنید.

بیماری کلیوی، علت خون در ادرار

یک مورد دیگر از عوامل وجود خون در ادرار که می تواند بیشتر نگران کننده باشد، بیماری کلیوی است. در این مورد، خونریزی میکروسکوپی مجاری توسط گلومرولونفریتیس (التهاب نفرونی گلومرولی) ایجاد شده است، که به عبارت دیگر التهاب سیستم تصفیه کلیه ها می باشد.

این وضعیت می تواند نشانه یک بیماری سیستمی مانند دیابت باشد. در دیگر موارد، این وضعیت می تواند به صورت خود به خودی و بدون هیچ دلیل واضحی رخ داده و یا توسط عفونت های استرپتوکوکی (یک نوع باکتری)، بیماری های عروق خونی که واسکولیت نامیده می شوند و مشکلات ایمنی بدن مانند نفروپاتی IgA آغاز شود.

سنگ های مثانه، علت خون در ادرار

هنگامی که مواد معدنی در بدن ما سنگ هایی کوچک و سخت را تشکیل می دهند، سنگ کلیه و مثانه ایجاد می شوند. این سنگ ها که توسط موادی معدنی ساخته شده اند به دیواره های کلیه ها و مثانه چسبیده و سپس متبلور می شوند.

سنگ مثانه و کلیه معمولا در اکثر موارد دردناک نیستند. هر چند، در صورتی که این سنگ ها انسدادی ایجاد کرده و یا به اعضای داخلی آسیب برسانند، می توانند سبب به وجود آمدن مشکلاتی شوند.

در مواردی که انسداد به وجود می آید و یا این سنگ ها در حال عبور هستند، ممکن است در ادرار خود خونریزی احساس کنید. از آنجایی که معمولا این وضعیت با دردی شدید همراه است متوجه شدن آن آسان می باشد.

آسیب کلیوی، علت خون در ادرار

اگر ضربه ای شدید به نیم تنه فرد وارد شود اما به داخل بدن نفوذ نکند (سبب پاره یا سوراخ شدن نشود) می تواند به وجود خون در ادرار منجر شود.

این وضعیت در اثر آسیب به کلیه ها، که معمولا از طریق برخوردهای فیزیکی در ورزش ایجاد می شود، به وجود می آید. این شرایط از لحاظ فیزیکی به کلیه ضربه زده و سبب خونریزی داخلی می شود که این خونریزی به ادرار راه می یابد. اگر چنین ضربه شدیدی به شما رسیده بهتر است جهت اطمینان از وسعت آسیب، خود را بررسی کنید.

 آسیب مثانه، علت خون در ادرار

همانگونه که یک جراحت کلیه می تواند سبب خونریزی در ادرار شود، آسیب به مثانه نیز می تواند سبب به وجود آمدن این شرایط شود. اگر چنین عاملی سبب خونریزی شده باشد، احتمالا در همان زمان متوجه آن شده و علائمی دیگری مانند درد در هنگام لمس، درد در هنگام خم شدن یا انجام فعالیت، عملکرد ضعیف احتمالی که می تواند به صورت نیاز شدید به دفع ادرار خود را نشان دهد و … را تجربه کنید.

ورزش شدید، علت خون در ادرار

این عامل بسیار نادر می باشد اما در برخی موارد، ورزش شدید می تواند سبب هماچوری شود. تصور می شود که این وضعیت بتواند در اثر کم آبی شدید بدن یا آسیبی باشد که بدون متوجه شدن فرد به مثانه او رسیده است.

این شرایط همچنین می تواند ناشی از آسیب ایجاد شده در اثر تحرک و تکان خوردن شدید اعضای داخلی بدن در حین فعالیت یا از بین رفتن گلبول های قرمز خون در حین ورزش هوازی پایدار باشد.

با اینکه این عارضه می تواند در هر نوع ورزشی رخ دهد اما ورزشکارانی که به صورت رایج تحت تاثیر آن قرار می گیرند، دوندگان هستند. همچنین این وضعیت می تواند در ورزش هایی که شامل فعالیت های شدید هستند رخ دهد.

کم خونی داسی شکل، علت خون در ادرار

کم خونی داسی شکل وضعیتی است که سبب به وجود آمدن یک نقص در هموگلوبین موجود در گلبول های قرمز خون می شود. این عارضه می تواند سبب ایجاد هر دونوع هماچوری قابل رویت و میکروسکوپی شود و طیفی از علائمی دیگر مانند خستگی، آنمی یا کم خونی، درد شدید، تورم انگشت ها، عفونت های معمول باکتریایی، آسیب های ریوی، آسیب های قلبی و زخم های پا را ایجاد کند.

آسان ترین راه مطمئن شدن از اینکه وضعیت حال حاضر فرد ناشی از کم خونی داسی می باشد یا خیر، بررسی سابقه خانوادگی می باشد. این بیماری ژنتیکی بوده و همانطور که گفته شد فرد باید وضعیتی مشابه را در سابقه خانوادگی خود جستجو کند.

سندرم آلپورت، علت خون در ادرار

سندرم آلپورت مانند عامل پیشتر گفته شده یک اختلال ژنتیکی است. بنابراین آسان ترین راه جهت مطمئن شدن از دخیل بودن یا نبودن این بیماری در وضعیت فرد، بررسی سابقه خانوادگی او می باشد.

اگر فرد مبتلا به سندرم آلپورت باشد، این اختلال بر روی غشاهای تصفیه کننده در گلومرول های کلیه های او تاثیر خواهد گذاشت. علاوه بر وجود خون در ادرار فرد ممکن است علائم دیگری از جمله: رنگ غیر عادی ادرار، تورم قسمت مچ به پایین پا، مچ پا و کل پا را تجربه کند.

همچنین فرد ممکن است به اختلال یا از دست دادن بینایی، درد پهلو، از دست دادن شنوایی و تورم نواحی اطراف چشم ها مبتلا شود. به طور کلی، این وضعیت نسبتا آسان شناسایی می شود.

آنچه در ادرار است و خون نیست!

به احتمال زیاد چیزی که موجب قرمز شدن ادرار می شود، خون نیست. برخی از مواد غذایی می توانند موجب قرمز شدن خون شوند. اگر آب زیادی از دست داده باشید، از آنجایی که به مقدار کافی آب در بدن شما جهت رقیق کردن ادرار وجود ندارد، رنگ ادرار بسیار تیره می گردد.

همچنین، اگر قرص ویتامینه ای مصرف کنید که به درستی برای شما تجویز نشده باشد و بدن به آن نیازی نداشته باشد، بدن به آسانی اجازه می دهد تا آن مستقیما از بدن خارج شود. در این مورد، رنگ ادرار زرد درخشان به نظر می رسد.

در صورتی که فرد موادی مشخص را مصرف کند، ادرار او می تواند قرمز به نظر رسد. برای مثال چغندر قند، توت سیاه و ریواس همگی می توانند سبب قرمز به نظر رسیدن ادرار شوند و فرد را برای لحظه ای نگران کنند.

آسیب، علت خون در ادرار

ما درباره اینکه چگونه آسیب به اندام می تواند باعث ایجاد خون در ادرار شود، بحث کردیم. اما آسیب هایی که به نواحی پایین تر می رسند نیز می توانند سبب خونریزی شوند.

برای مثال: اگر فرد در حین انجام ورزش های تماسی ضربه ای به ناحیه بین دو پای او وارد شود ممکن است در نواحی میزراه دچار خونریزی شود که این خونریزی به آسانی می تواند راه خود را به سمت ادرار پیدا کرده و همراه با آن دفع شود. همچنین احتمال دارد در حین یک تماس جنسی شدید ناحیه داخل واژن یا اطراف سر آلت مرد دچار خونریزی شود.

هموفیلی، علت خون در ادرار

هموفیلی یک بیماری است که در آن، بدن دچار کمبود عوامل انعقادی می شود، عواملی که به طور معمول در خون وجود دارند. در بیماران هموفیلی اگر بخشی از بدن زخم شود، از آنجایی که خون منقعد نشده و لخته تشکیل نمی دهد، خونریزی به سختی متوقف می شود.

در این حین، از آنجایی که خون آسان تر قادر به گذر از دیواره عروق به سمت بافت های اطراف می باشد، این بیماری می تواند سبب خونریزی در قسمت هایی غیر منتظره از بدن شود.

خونریزی قاعدگی، علت خون در ادرار

در خونریزی شدید دوران قاعدگی، اگر خونی از قبل باقی بماند و یا ادرار کردن و خونریزی با هم اتفاق افتند، خون می تواند در ادرار پدیدار گردد. اگر فردی دارای شرایطی است که طبیعت چرخه قاعدگی او را تحت تاثیر قرار می دهد، احتمال خونریزی شدید در این فرد بیشتر می شود.

برای مثال: کسانی که به منوراژی (خونریزی های شدید و طولانی قاعدگی) مبتلا هستند می توانند خونریزی شدید و طولانی مدتی را تجربه کنند که ممکن است به عوارض متعددی نیز ختم شود.

سرطان، علت خون در ادرار

نهایتا، موردی که درباره آن نگران بودید: سرطان. درحالیکه این علت، علتی شایع نیست اما قطعا می تواند عاملی احتمالی باشد. سرطان مثانه، مخاط رحم و سرطان پروستات همگی می توانند این علامت را ایجاد کنند. به همین دلیل است که بررسی شدن توسط یک پزشک امری ضروری است.

اما به خاطر داشته باشید، احتمالات بسیار دیگری نیز وجود داشته و نیازی به ترسیدن نیست. این وضعیت می تواند ناشی از خونریزی غیر طبیعی رحم، دارو، آسپرین و بسیاری مشکلات دیگر باشد که امکان لیست کردن آن ها در این متن وجود ندارد

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هر زمان که متوجه وجود ادرار در خون می‌شوید باید به پزشک مراجعه کنید.

برخی از داروها مثلا داروهای ملین و برخی غذاها مثلا چغندر، ریواس و توت‌های قرمز ممکن است باعث قرمز شدن رنگ ادرار شوند. تغییر رنگ ادرار بر اثر مصرف داروها، غذاها یا تمرینات ورزشی سنگین، معمولا در عرض چند روز از بین می‌رود.

ادراری که خون در آن وجود دارد، ظاهر متفاوتی دارد ولی شما ممکن است نتوانید تفاوت آن را تشخیص دهید. به همین دلیل، بهترین کار این است که به محض دیدن ادرار قرمزرنگ یا تغییر رنگ یافته، به پزشک مراجعه کنید

منبع : چطور ، مقالات دکتر ناطق